Aug 30, 2013

Orhan Pamuk: My Name Is Red

Vit hava fyrr lisið “House of Silence” hjá sama høvundi, hon var góð. Hendan er rættuliga long – 666 síður, og tá ið eg var komin gott og væl í helvt, fór eg at troyttast, haldi, at uppafturtøkurnar vóru í so nógvar.

 003

List

Bókin er um list, serstakliga myndalist, og høvuðspersónarnir eru allir listamenn, ella minituriaristar, teir arbeiða í einum listaverkstað. Men breiðari, kann bókin vera um aðra list við, t.d. yrkingalist. Spurningurin er í stóran mun um stíl, persónligan stíl, sum eftir islamskari trúgv er synd og forfeingiligheit.

Fleiri áhugaverd sitat um stíl: Imperfection is the mother of style/ Style is a flaw/ they paint what they see whereas we paint what we look at/painting is the silence of thought and the music of sight

Hetta við persónligum teknistíli, gudagivnum endurtøkum, avtekning, herming eftir ‘frankiskum’ listamonnum ella myndum og bordum sum toknast Allah, verður vent og snarað. Tann serligi samlibandsteknikkurin, har ein maður teknar ross, ein annar hendur ella føtur ein annar blómur ella annað, arkið ella tekningn verður so send frá einum til annan, er í hesum føri atvoldin til, at eingin hevur sæð ta lidnu tekningina og sostatt tað stóra halgibrotið, sum var atvold til morð.

unti1tleduntitled

 

Krimi

Bókin er eisini ein krimi, ein morðgáta, tí at ein av hesum listamonnunum og tann gamli listalærarin ella bossurin verða myrdir. Og motivið fyri morðini er eisini stílur, tí at miniaturisturin Elegant  verður dripin fyri sínar syndir, tí at hann er partur av tí toymi, sum skal prýða eina bókanna bók til sultanin, sum skal verða í frankiskum stíli, har skal enntá verða ein andlitsmynd av Sultaninum, og tað er halgibrot. Tað hevði nokk verið ein fyrimunur hjá lesara at kent til list í muslimskum høpi, somuleiðis at kent til søgu. Hendingar fara fram í 1590unum. Men morðið verður uppklárað við at nærlesa listaverk, tað er rættiliga fløkt politiarbeiði.

Ást

Og so er sjálvsagt ástarsøga eisini flættað inn í list og morð. Hin vakara Shekure er einkja við tveimum børnum, ella ikki rættiliga einkja, tí at maðurin er bara vorðin burtur, og svágurin vil hava hana og vil nokta henni at skiljast. Men hon flytir við børnunum til pápa sín. Hon hevur sjónarhornið 7 ferðir og sleppur at enda bókina. Vit varnast, at hon dugir at brúka sín seksualitet – Black ungdómskærastin, sum vil hava hana, skal uppklára morðið fyrst, áðrenn hon vil í song við honum, næstan sum tá ið Tóra Sigmundsdíir legði trinnar treytir við, tá ið Leivur kom at biðja um hana.

Sjónarhorn

Fyrstur at fáa orðið er ein deyður maður, kapitlið eitur I am a corpse. Stuttligar eru passagurnar, har íð motiv í einum málningi hava orðið. Ein málningur er í kaffihúsinum, sum, er eitt “syndabøli”, kaffi er eisini ein syndafullur drykkur, ein hundur í hesum málningi hevur orðið, eitt træ, sum er dottið av sínum arki og veit ikki, í hvørji søgu tað eigur at vera, hevur eisini orðið. Sjónarhorn er – sum ofta – partur av bygging og morðgátu, t.d. hevur drápsmaðurin orðið í 6 kapitlum, men lesarin fær ikki at vita, hvør av teimum tað er fyrr enn seinast í bókini. Bókarheitið sipar til litin Reytt, sum hevur orðið í kap. 31, tað er umleið mitt í bókini. Fyrst helt eg at Red var ein maður, tí at ein av teimum eitur Black, men Red er liturin, og hann greiðir frá, hvussu tað er at vera ein litur, heldur seg vera hepnan at vera eldsins sterki litur, sum fólk leggja til merkis og verða drigin at. “Litur nertir við eygað, er tónleikur teirra deyvu, eitt orð úr myrkrinum”. Red greiðir eisini frá, hvussu reytt verður gjørt burtur úr m.a. turkaðum reyðum klukkum.

Kapitlini eru 59 í tali og eita eftir persóni ella luti, sum hevur orðið.

Fýra ummæli eru siterað á afturpermuni, men eg haldi tey gera í so nógv av í síni rósandi umtalu.

No comments:

Post a Comment