Nov 23, 2015

Listaskeið

Anne Lise tippaði meg um skeiðið. Hon hevði verið til tey fyrstu vikuskiftini. Fyrlesarin Mette Wivel ger eina rundferð í evropiskari list – barokk, rokoko, nýklassisisma og orientalisma. Sera áhugavert, serliga tí hon tosar ikki bara um myndirnar, men setir tær inn í eitt søg- og samfelagsligt høpi. Og vit fáa eisini okkurt at vita um listarligan arkitektur.

velasques

Hon er sera væl fyrireikað. Vit vóru gott 20 fólk, mest konufólk og høgur meðalaldur. Men tað er deiligt, at vit tilkomnu hava okkurt áhugavert at stytta okkum stundir við, og ikki minst at læra av.

imagesOYYEPO2Z

Hon  vísir myndirnar sum ljósmyndir á einum lørifti.

imagesT3FMJVM9

DSC01116DSC01117

Kaffipausa yviri í Jónas Broncksgøtu.

imagesHK8MHOOE

Nov 14, 2015

Ráðstevna

Tað er aðru ferð eg eri á ráðstevnu hjá Landsfelag pensionista. Arne Thorsteinsson bjóðaði vælkomin, og hann nevndi sorgarleikin í París í gjár.
DSC01076[1]
Eyðgunn Samuelsen setti stevnuna við orðum, sum nýskipan, haldføri osfr., og at broytingar skula galda fyri framtíðar pensjonistar ikki núverandi, einki nýtt har.
DSC01069[1]
ELDRABUMBAN AVMONTERAÐ
Fyrsta framløga, tá ið Eyðgunn Samuelsen hevði sett stevnuna, var ein um tað danska vælferðarsamfelagið, ella tað norðurlendska modellið. Christian Kongshøj professari, sum arbeiðir á Centre for Comparative Wrlfare Studies, frøddi okkum øll við at siga, at tann eldratsunami, sum hevur verið ræðumyndin í mong ár, verður ikki so umfatandi og oyðileggjandi í Danmark. Ein grund er , at danir hava verið so raskir at spart saman, ein onnur, at teir hava hækkað pensiónsaldurin. Ein partur av framløguni var søguligt yvirlit yvir pensiónir í teimum 4 norðurlondunum. Summar pensjónir eru universellar, also til øll, aðrar eru inntøkubaseraðar. Gongdin hevur verið, at fleiri og fleiri veitingar verða roknaðar út eftir inntøku – so at tey ríku skula ikki fáa ov nógv.
DSC01071[1]
KOM TIL DANMARKAR
Annar fyrilestur var tann hjá Arna Thorsteinsson, sum vísti á tann stóra munin, sum er millum pensjónir í Føroyum og Danmark. Hann hevði leitað sær upplýsingar á hagstovuni og setrinum og hevði strikumyndir, sum vístu heilt týðiliga at pensjónir í Føroyum eru minkaðar í nógv ár.
DSC01077[1]
Til døgurða var kotelett og fruktsalat omaná.
Eftir døgurða vóru eisini tvær framløgur (Ólavur Christiansen og Ása Róin), men eg fekk tíverri ikki steðgað longur.
DSC01074[1]

Nov 11, 2015

HERNING

Havi verið vikuskiftistúr í Herning. Ongantíð verið har fyrr. Tað merkiligasta við túrinum var at vitja Lisu í hennara egnu íbúð, at diddan skal búgva í sínum egna heimi, við sínum egna køki við køliskápi og øllum !! Tað var so løgið, at sita har og vera gestur hjá Lisu, sum gjørdi døgurða og bjóðaði kaffi.

DSC01048

Lisa var fínur ferðaleiðari, vit fóru á textilsavnið Textilforum fríggjadagin. Herning hevur jú verið klædnaídnaðarhøvuðstaður í Danmark í 100 ár. Tað var spennandi at síggja hesar stóru maskinur, tað sá út, sum vóru fólkini bara farin til kaffi. Ullin lá klár at spinna, vevarnir stóðu við hálvlidnum klæði. Bindimaskinur og seymimaskinur og ein framsýning hjá design næmingum.

DSC00962

Maskinur, sum binda rør, m.a. til netundirtroyggjur, minnast tit tær?

DSC00957 - CopyDSC00961DSC00974DSC00993

DSC00963

Leygardagin var list á skránni, Herning hevur fleiri listasøvn, vit fóru á Carl-Henning Pedersens & Else Alfelts museum. Eg eri ikki so kunnug í donskum listaheimi, so tað var spennandi hjá mær.Umframt hjúnini C-P og Else Alfelt var har ein stór framsýning við verkum hjá Henry Heerup. Originalurin Henry Heerup arbeiddi mest úti, um summarið málaði hann, og um veturin høgdi hann. Garðurin hjá honum varð til endans ein ævintýrverð við ymsum listaverkum, serstøk eru skrambulverkini. Flott sett upp, og ein filmur var eisini (eftir Thorsen).

DSC01005

Carl-Henning Pedersen og Else Alfelt savnið

DSC01017

DSC01020

Beint hinumegin vegin er savnið Heart, sum hevði framsýning við Per Kirkeby og Jens Quistgaard design.

DSC01030

Sunnudagin fóru vit í kirkju til hámessu. Sera áhugavert. Prestur brúkti myndir til at greiða frá sínum boðskapi, stóð á prædikustólinum við fjarstýringini. Føldi tað eitt sindur, sum tað bleiv tosað niður til mín, eitt sindur sum í miðøldini, tá ið fólk ikki dugdi at lesa. Og tað er jú tað! Fólk duga so illa at lesa tekstir, tað veri seg bíbliu ella annað, myndir skula til. Fiskarnir á myndini síggja út til at kyssast, men hatta er teirra máti at leypa á og verja sítt øki, segði prestur. Annað var eisini at uppliva, har vóru minikonfirmandar, børn sum fingu minikonfirmantprógv. Tey sungu og dramtiseraðu bíbiltekst.

DSC01038

Vit fóru so á café Fry á gongugøtuni, hon var okkara stammcafé Smile

So fór eg heim seinnapartin, og Lisa skuldi til  arbeiðis, skuldi gera skúlating. Takk fyri blíðskapin góða Lisa. Síggjast skjótt.

Nov 8, 2015

Annar heimsbardagi uppaftur.

 

Conny Palmkvist: De flyende skyldiga

Høvundurin, tað er ein maður, er svenskari, og eg havi lisið bókina á svenskum, eg skilti næstan alt.

flyende33
Hendingarnar fara fram í eini konsentratiónslegu í Týsklandi í 1944. Høvuðspersónurin er ein ung ungarsk genta. Aftur ein bók um kríggið, ein syrgilig bók um andstyggiligan atburð, um kensluleys menniskju, um sadistiska píning, um menniskju, sum tykjast hava sagt farvæl við allla menniskjaligheit.
Vera er 17 ár, og hon er úr Budapest, hon verður ikki dripin tí hon “er” ein violin, hon er tann besta violinin í orkestrinum í leguni. Og tann vakri tónleikurin verður brúktur og misbrúktur. Genturnar skula spæla ein glaðan marsj, tá ið fangarnir sleipa seg til arbeiðis meiri deyðir enn livandi, tær verða vaktar mitt um náttina at spæla fyri yvirmonnunum, sum halda veitslu.
“Den kvãllen fðrstod jag att musiken vi framfõrde var fõrbunden med mõrkret långt inn I evigheten.”
Lívið í leguni er lýst sera nágreiniliga, matur, svøvnur, nátthús, deyði, dráp – sum aðrar bøkur frá krígnum eisini gera. Genturnar vita, at tær kunna altíð verða dripnar, t.d. um orkesturleiðarin hevur ein ringan dag.
Umframt tónleikin er ein onnur metafora sera týðilig í bókini, tað er fuglar. Gentan skapar seg í huganum um til ein fugl, fyrst er hon ein kvørkveggja síðani ein falkur, men ein dagin sær hon ein ravn, og tá skilur hon, at ravnurin er tann rætti. Hon lærir seg at rýma úr sínum svanga, troytta illa viðfarna likami og sveima oman fyri alt.

Bókin er ikki bara um eina farna tíð, eitt liðugt kríggj. Tá ið Vera eftir kríggið er komin heim aftur til Budapest, ráða russarar fyri borgum, og “jødin” er ikki vælkomin heim. Flóttafólk eru ikki vælkomin´. Bókin er frá 2011 og nertir við sera aktuellar spurningar.

Woman in Gold

Í gjárkvøldið sá eg filmin "Woman in Gold" við Helen Mirren, eisini hetta verkið hevur røtur í 2. heimsbardaga. Nazistarnir stjólu alt virðismikið frá jødunum, vit síggja, hvussu heimið hjá Mariu verður tømt fyri málningar og annað virðismikið. Søgan er um rættarsakina, sum ger, at Maria fær málningarnar aftur, m.a henda málningin  eftir Gustav Klimt av mostur síni Adelu.

Filmurin byggir á veruligar hendingar, sera áhugavert.

Gustav-Klimt