Fýra mál til øll - í Norðurlandahúsinum.

Ráðstevnan byrjaði í gjárkvøldið við samkomu í listaskálnaum, har gestirnir fingu stuttan fyrilestur um føroyska list og ein rættiliga góðan um føroyskt mál. Malan M. Dugdi væl at fáa tað mesta við í slíkum stuttum innleggi, og hon dugir væl enskt.

Í morgun var stevnan sett í Norðurlandahúsinum. Tann fyrsti fyrilesturin var um danskan málpolitikk. Sitandi stjórn fekk koyrilin at smakka fyri sín miseydnaða liberala politikk t.d. frítt skúlaval, sum bert er frítt fyri nøkur og fyri at gloyma móðurmálsins týdning hjá teimum, sum hava annað móðurmál enn danskt. Fyrilesarin arbeiðir á CIP – Center for internationalisering (ella var tað integrering?) og parallelsproglighed. Eitt løgið hugtak, vit hava tvímæli, trímæli, fleirmæli og so paralellmæli. Ja, tú tosar, lesur og hugsar á fleiri málum, sum hava sama status í senn. Sera áhugaverdur fyrilestur. Var á donskum.

Næsti fyrilesturin var norskur og var um áskoðanir hjá norðmonnum á dialektir. Norðmenn eru sera tolerantir viðvíkjandi dialektum eitt nú í útvarpi og sjónvarpi, men spurdir um, tað var í fína lagi at hava fleiri varandi minoritetsmál í Noreg, var tollyndi munandi minni. Tollyndið var also fyrst og fremst mótvegis norskum dialektum.

Síðani fortaldi Karen Margrethe Petersen um, hvussu summi lond í Evropa hava gjørt fleirmæltar skúlar á markinum millum tvey lond. Børnini læra sítt egna mál og málið í grannalandinum, og hetta er ikki bert í máltímum, men integrerað í øll fak, eisiniverður lagdur dentur á at læra børn søgu og firtíð hjá londunum, sum jú hava verið grannar, langt áðrenn hesi mørk komu, sum nú eru. Sera áhugavert, sjálvt ein gamal dinosaurur sum eg hugsaði, hvussu við at hava fast ein danskara og eingilskmann í einum barnagarði, so at børnini læra trý mál beinanvegin?

Eg hevði sagt ósatt, um eg segði, at eg var ikki rættiliga spent til fyrilesturin hjá Rolf Guttesen. Mundi hann koma við nøkrum nýggjum, onkum geografivísindaligum hugleiðingum. Vit sum fylgja bara eitt sindur við, vita jú, at hann er úti eftir puristum, íslendingum, skúlabókagrunninum osfr. Fyrilesturin æt Fremmandamál og fakmál ella fremmandagjørt fakmál, so eg visti, at evnið var, í hvussu er tað sama. Og himmel og hav, alt tað sama, sum hann hevur sagt 1000 ferð í bløðunum, nú sett upp í PP. Tað var heilt løgið. Nú hevði Rolf endiliga eitt stórt publikum, sum sat pinnastilt og lurtaði. Tónin var aggresivur og speirekandi, m.a. legði hann út við at nevna eina íslendska studinu (kanska hon er fiktiv), sum ikki visti hvat asymtoda var...halloo. Hann hevði allar sínar vanligu yndishestar við. Tey á skúlabókagrunninum høvdu fyrireikað seg, og Birgir Kruse las eitt svar upp, sum eisini var rættiliga bersøgið, tað var á enskum. Ein íslendsk svaraði, og Uni Arge svaraði honum eisini aftur. OK eitt sindur av undirhaldi fyri okkum, sum vita, hvat gongur fyri seg. Eg nevni ikki alt, sum var á skránni. Gleði meg til í morgin.