Vit , Føroya fólk eftir Bjørk Mariu Kunoy

Fyrsti spurningur, vit settu okkum í lesibólkinum í gjár var, hví ummæli næstan altíð eru so positiv.  Vit vóru samdar um, at bara CJJ og onkuntíð Jógvan Isaksen, hevur havt atfinningarsom ummæli. Men so er tað hitt: er tað neyðugt at sápla fólk soleiðis niður, at tey aldrin taka penn í hond aftur? Eingin hevur mær vitandi ummælt bókina Vit, Føroya fólk eftir Bjørk Kunoy. Man tað vera tí, at hon er so vánalig? Og ummæli eru pr. definitión positiv?

Bókin er um grundlógararbeiði í Føroyum, um fullveldissamráðingar og um politisku støðuna í Føroyum í um aldarskiftið.
Sera nógv í bókini líkist tí, sum veruliga hevur verið í Føroyum: aftursvarið frá danskarunum er so tað sama, men tað er tað jú enn. Rossahandlar í tinginum, hald lagt á føroysk skip, marknaðarstøðan mótvegis Russlandi, flokkarnir eru teir føroysku flokkarnir, men hava onnur nøvn, t.d. Víðsjón, Ríkisflokkurin osfr.

TEKSTASLAG: Onkur í bólkinum helt, at tað var sum at lesa Dimmalætting. Teksturin er fokuseraður upp á politikkin, og søgan er heilt skúgvað til síðis. Í grundini er eingin søga, meira ein ritgerð um fullveldislandsstýrið og samráðingarnar.

MÁL: Bókin er útkomin  á egnum forlag, sum heilt eyðsæð ikki hevur lagt dent á rættlestur. Villur av ymsum slag eru gjøgnum alla bókina, bæði  fallvillur: kína seg > sær  (66), aftanfyri honum>hann (50), Kári sat við sínum> sítt skrivaraborð (172), geva honum eina> ein frammaná (47)  og misskilt orð og skeivt brúktar máliskur ella idiom: ein rópan nísti úr skrivstovuni (86), handlarnir stóðu í ljósum loga (s.105), hann hugdi fjarskotin at henni (194), hetta kemur bart á løgmann (171), fingu hald á ein av monnunum (52) og orðaflokkaklutur ábreiðslandi, ábreiðsla er navnorð ikki sagnorð.

 Onkur í bólkinum helt, at málið var frískligt, tí tað er gerandismál, tað er rætt, at nógv orð, sum vanliga verða kalla "talumál" ella danisma eru í tekstinum: rastleys, febrilsk, og onkur kundi kanska kallað málið kreativt, har ið eg sigi "skeivt". Eg haldi, at tað er ein forðing, tá ið tú lesur, at rena seg í villur og skeivt brúktar máliskur.

FORMUR:  Hvørt kapittul byrjar við einum sitati, 26 ymiskir rithøvundar eru siteraðir, mest tjóðskaparromantikarar, men eisini t.d. Eivør og Randi Ward. Onkur helt, at tað var fitt og rørandi. Onkur onnur helt, at tað bleiv ov mikið av tí góða.
Sera nógvir persónar verða førdir fram á pall, men tað fylgir akkurát sum eingin søga við, teir eru mestsum klistraðir uppá, skjótt at missa tráðin, meðan tú lesur.  Teir hvørva aftur og kunna so daga uppundan aftur seinni. Sera leys kompositión og vánaligur heildardámur. Pørini og tríkantarnir í bókini eru ikki nóg áhugaverd at bera alla søguna. Persónarnir eru ikki livandi.
Uppsetingin í kapitlar við mánaðaryvirskrift minnir eitt sindur um eina ritgerð eisini. Bókin fevnir um 3/4 ár, frá september til mai, vit fáa einki árstal at vita, og høvundurin hevur valt at káma tíðarfatanina við t.d. at seta Skálafjarðartunnilin inn.

METING
Ikki allar í bólkinum hildu, at bókin var vánalig. Onkur helt, at tað var gott, at ymisk viðkomandi tabuevni verða tikin upp, t.d. er forkvinnan í Høgra gift við eini kvinnu, og spurningurin um fosturtøku er eisini við. Annars er boðskapurin kanska at lýsa, at føroyingar saktans kunna standa saman, og bókin peikar frameftir til næstu fólkaatkvøðu.
Grundlógararbeiðið er áhugavert evni, men sum skaldsøga er bókin ikki góð, hildu tær flestu.